Limity podatkowe 2026 a AI w księgowości

AI dla Polskich Biur Rachunkowych: Księgowość 4.0By 3L3C

Limity podatkowe w 2026 r. realnie spadną. Sprawdź, kto traci i jak biuro rachunkowe z AI może z wyprzedzeniem chronić klientów przed utratą preferencji.

limity podatkowe 2026ryczałtmały podatnik9% CITamortyzacja jednorazowaAI w księgowościKsięgowość 4.0
Share:

Featured image for Limity podatkowe 2026 a AI w księgowości

Limity podatkowe 2026: co się zmienia i jak biuro rachunkowe z AI może uchronić klientów przed problemami

Od 2026 r. wielu przedsiębiorców obudzi się z poczuciem, że „zarobili za dużo” – nie dlatego, że ich biznes nagle wystrzelił, ale dlatego, że limity podatkowe w złotówkach realnie spadną. Ucierpią ryczałtowcy, mali podatnicy, spółki korzystające z 9% CIT, a nawet ci, którzy planują większe inwestycje i jednorazową amortyzację.

Dla polskich biur rachunkowych to podwójne wyzwanie: z jednej strony konieczność precyzyjnego monitorowania limitów w czasie rzeczywistym, z drugiej – presja klientów oczekujących, że księgowy uprzedzi ich o ryzyku utraty preferencji podatkowych. To właśnie tu zaczyna się praktyczne znaczenie Księgowości 4.0 i narzędzi AI dla biur rachunkowych.

W tym artykule podsumowujemy kluczowe zmiany limitów podatkowych na 2026 r., pokazujemy, kto traci najwięcej i – co najważniejsze – jak nowoczesne biuro rachunkowe, wspierane przez AI, może zamienić te niekorzystne zmiany w przewagę konkurencyjną.


1. Dlaczego limity podatkowe na 2026 r. spadają?

Limity podatkowe w Polsce są powiązane z euro, a nie ze złotówką. W praktyce oznacza to, że:

  • limity (np. dla ryczałtu, małego podatnika, 9% CIT) są określane w euro,
  • co roku przelicza się je na złote po kursie z 1 października poprzedniego roku,
  • gdy złoty się umacnia, limity w złotówkach spadają, nawet jeśli w euro nie zmienia się nic.

Na 2026 r. przyjęto kurs 4,2586 zł za euro (z dnia 01.10.2025), podczas gdy rok wcześniej było to 4,2846 zł. Różnica wydaje się kosmetyczna, ale przy limitach liczonych w milionach euro przekłada się na dziesiątki, a nawet setki tysięcy złotych mniej dostępnego „miejsca” na preferencje podatkowe.

Co to oznacza dla biura rachunkowego?

W praktyce księgowej:

  • ten sam poziom przychodów klienta, który jeszcze niedawno mieścił się w limicie, w 2026 r. może już go przekraczać;
  • rośnie ryzyko „nieświadomego” wypadnięcia z ryczałtu, 9% CIT czy statusu małego podatnika;
  • konieczne staje się ciągłe monitorowanie przychodów oraz prognozowanie – najlepiej automatycznie, modułami AI analizującymi dane księgowe na bieżąco.

2. Ryczałt 2026: niższy limit i koniec komfortu kwartalnych zaliczek

Najbardziej odczuwalne zmiany dotyczą ryczałtu ewidencjonowanego.

2.1. Limit ryczałtu – mniej o ponad 1 mln zł względem 2023 r.

Limit przychodów dla ryczałtu to nadal 2 mln euro, ale po przeliczeniu na złote:

  • 2023 r. – ok. 9 654 400 zł,
  • 2025 r.8 569 200 zł,
  • 2026 r.8 517 200 zł.

Od 2023 r. limit w złotówkach spadł więc o ponad 1 mln zł. W praktyce:

  • przedsiębiorca, który w 2023 r. spokojnie mieścił się w ryczałcie przy przychodach ponad 9 mln zł, w 2026 r. straci prawo do ryczałtu już przy przekroczeniu ok. 8,5 mln zł,
  • mikrofirmy rozwijające się dynamicznie będą musiały dużo wcześniej planować zmianę formy opodatkowania.

2.2. Ryczałt kwartalny – niższy próg przychodów

Dla kwartalnego opłacania ryczałtu limit to 200 tys. euro. Po przeliczeniu:

  • przychód za 2024 r. pozwalający na rozliczenia kwartalne w 2025 r. – 921 820 zł,
  • przychód za 2025 r. pozwalający na kwartalne rozliczenia w 2026 r. – już tylko 851 720 zł.

To spadek o ponad 70 tys. zł. Dla wielu małych firm oznacza to konieczność przejścia na miesięczne rozliczenia, a więc:

  • więcej formalności,
  • większe ryzyko błędów,
  • większe obciążenie czasowe – zarówno dla przedsiębiorcy, jak i biura rachunkowego.

Jak AI może tu pomóc?

Nowoczesne biuro rachunkowe, korzystające z rozwiązań AI, może zautomatyzować kluczowe zadania:

  • monitoring limitów ryczałtu w czasie rzeczywistym – system na bieżąco zlicza przychody klientów i sygnalizuje zbliżanie się do limitu (np. przy 80%, 90%, 95%),
  • prognozy przychodów – AI, analizując dotychczasowe dane i sezonowość, potrafi oszacować, kiedy klient może przekroczyć limit,
  • scenariusze „co jeśli” – symulacja, jak zmieni się obciążenie podatkowe po przejściu z ryczałtu na skalę lub podatek liniowy.

W efekcie księgowy nie musi ręcznie liczyć wszystkiego w arkuszu – może skupić się na doradztwie i rozmowie z klientem.


3. Mały podatnik, amortyzacja i 9% CIT – kto jeszcze straci?

Spadek kursu euro uderza także w innych podatników korzystających z preferencji.

3.1. Mały podatnik – mniej przestrzeni na preferencje

Status małego podatnika przysługuje, gdy przychody nie przekraczają 2 mln euro. W przeliczeniu na złote:

  • 2025 r. – ok. 8 569 000 zł,
  • 2026 r.8 517 000 zł.

To ok. 52 tys. zł mniej. Konsekwencje:

  • szybciej traci się prawo do statusu małego podatnika,
  • zawęża się możliwość korzystania z preferencyjnych rozwiązań, jak jednorazowa amortyzacja.

3.2. Amortyzacja jednorazowa – gdy wszystko drożeje, limit maleje

Mali podatnicy mogą skorzystać z jednorazowej amortyzacji wybranych środków trwałych (grupy 3–6 i 8 KŚT, bez aut osobowych) do limitu 50 tys. euro.

W złotówkach wygląda to tak:

  • 2024 r. – ok. 230 tys. zł,
  • 2025 r. – ok. 214 tys. zł,
  • 2026 r. – ok. 213 tys. zł.

W trzy lata limit spadł więc o ok. 17 tys. zł, podczas gdy ceny maszyn, sprzętu i technologii rosną. Firmy mogą jednorazowo zaliczyć w koszty coraz mniejszą część realnych wydatków inwestycyjnych.

Dla biur rachunkowych to sygnał, by:

  • wcześniej planować inwestycje klientów,
  • rozkładać zakupy na lata,
  • doradzać alternatywne formy finansowania czy amortyzacji.

3.3. 9% CIT – preferencja dla spółek też się kurczy

Z 9% stawki CIT w 2026 r. skorzystają spółki, których przychód brutto w 2025 r. nie przekroczy 8 517 000 zł. Od 2023 r. to spadek o ok. 701 tys. zł.

Dodatkowo:

  • preferencja 9% CIT zależy od dwóch limitów – przychodu brutto z poprzedniego roku i przychodu netto w bieżącym roku, oba liczone jako maks. 2 mln euro,
  • dla CIT estońskiego istotny jest limit październikowy – również 2 mln euro w przeliczeniu na złote.

Udział specjalistycznego oprogramowania i modułów AI w obsłudze spółek zaczyna być kluczowy, bo ręczne pilnowanie tak wielu progów i warunków przestaje być efektywne.


4. Mała księgowość – jedyne „światełko w tunelu”

W gąszczu spadających limitów jest jeden pozytywny akcent: wyższy próg przejścia na pełną księgowość.

Od 2025 r. limit przychodów, po którego przekroczeniu trzeba prowadzić pełne księgi rachunkowe, wzrósł z 2 mln euro do 2,5 mln euro. Po przeliczeniu na złote oznacza to, że:

  • jeżeli przychód firmy w 2025 r. nie przekroczy 10 646 500 zł, to w 2026 r. nadal można prowadzić księgowość uproszczoną.

W porównaniu z wcześniejszym limitem (ok. 9 218 200 zł) to wzrost o ok. 1,4 mln zł. Co ważne – ten wzrost wynika nie z kursu euro, ale z samego podniesienia progu w euro.

Co to oznacza dla praktyki biura rachunkowego?

  • więcej klientów będzie mogło pozostać na KPiR,
  • pełna księgowość będzie wymagana później, co daje czas na spokojne przygotowanie struktury spółki,
  • biura rachunkowe mogą budować ofertę doradczą „na ścieżce wzrostu” – planując z klientem, kiedy i jak przejść na pełne księgi, systemy ERP, zaawansowaną analitykę.

AI może tu wspierać proces poprzez:

  • analizy scenariuszowe (jak zmieni się sytuacja księgowa przy określonym wzroście przychodów),
  • podpowiedzi dotyczące momentu reorganizacji formy prawnej,
  • automatyczną klasyfikację klientów według ryzyka przekroczenia limitów.

5. Jak przygotować biuro rachunkowe na limity 2026 w duchu Księgowości 4.0

Spadek limitów podatkowych to nie tylko temat na „aktualności podatkowe”. To realny test, czy biuro rachunkowe działa jeszcze w modelu 2.0, czy wchodzi już w Księgowość 4.0, wykorzystując AI i automatyzację.

5.1. Kluczowe ryzyka dla biur rachunkowych

Dla biur obsługujących wiele podmiotów największe ryzyka na 2026 r. to:

  • przypadkowe przekroczenie limitu (ryczałt, mały podatnik, 9% CIT) i zbyt późne wykrycie tego faktu,
  • brak scenariuszy „awaryjnych” – co dalej po utracie preferencji,
  • konieczność ręcznego kontrolowania limitów w arkuszach kalkulacyjnych,
  • trudność w komunikacji z klientami („dlaczego w zeszłym roku się mieściłem, a teraz już nie?”).

5.2. Jak AI może realnie odciążyć księgowego

W ramach koncepcji „AI dla Polskich Biur Rachunkowych: Księgowość 4.0” szczególnie wartościowe są trzy obszary zastosowania sztucznej inteligencji:

  1. Automatyczny monitoring limitów

    • system na bieżąco zczytuje dane z KPiR, ewidencji przychodów, rejestrów VAT,
    • przelicza aktualne przychody na tle właściwych limitów,
    • wysyła automatyczne alerty (np. e-mail, powiadomienie w aplikacji) po przekroczeniu określonych progów.
  2. Prognozowanie przekroczeń

    • na podstawie danych historycznych, sezonowości i trendów AI prognozuje przychody do końca roku,
    • wskazuje, przy jakim poziomie sprzedaży i w którym miesiącu klient najprawdopodobniej utraci preferencję,
    • wspiera decyzje: czy ograniczyć sprzedaż w danym roku, czy raczej zaplanować przejście na inną formę opodatkowania.
  3. Generowanie scenariuszy podatkowych

    • AI porównuje możliwe formy opodatkowania i pokazuje klientowi w prosty sposób:
      • ile zapłaci podatku na ryczałcie,
      • ile na skali,
      • ile na liniówce,
      • jak zmienią się obciążenia przy wejściu w CIT lub CIT estoński,
    • ułatwia księgowemu rozmowę z klientem – decyzja nadal należy do człowieka, ale dane są poukładane i policzone.

5.3. Praktyczna checklista dla biura na koniec 2025 r.

Do wykorzystania w pracy z klientami przed wejściem w rok 2026:

  • Zweryfikuj poziom przychodów klientów wobec limitu ryczałtu (2 mln euro),
  • Sprawdź, kto może stracić prawo do ryczałtu kwartalnego (200 tys. euro),
  • Przeanalizuj klientów pod kątem statusu małego podatnika (2 mln euro),
  • Wskaż spółki zbliżające się do limitu 9% CIT (2 mln euro),
  • Przeplanuj z klientami inwestycje pod kątem jednorazowej amortyzacji (50 tys. euro),
  • Zidentyfikuj podmioty zbliżające się do progu 2,5 mln euro przychodu dla pełnej księgowości,
  • Wdroż lub skonfiguruj narzędzia AI monitorujące limity i generujące raporty.

6. Podsumowanie: limity 2026 jako test dojrzałości biura rachunkowego

Limity podatkowe w 2026 r. realnie spadną, choć w euro pozostaną takie same. Ucierpią przede wszystkim:

  • ryczałtowcy (niższy limit ogólny i kwartalny),
  • mali podatnicy (mniejsze „okno” na status i amortyzację jednorazową),
  • spółki na 9% CIT, którym łatwiej będzie przekroczyć próg przychodów.

Jednocześnie rośnie limit dla małej księgowości, co daje przedsiębiorcom więcej czasu na przygotowanie się do pełnych ksiąg. W tym dynamicznym otoczeniu to nie same zmiany przepisów decydują o przewadze, ale sposób, w jaki biuro rachunkowe je obsługuje.

Biuro, które wejdzie w logikę Księgowości 4.0 i zacznie realnie wykorzystywać AI do monitoringu limitów, prognozowania i budowania scenariuszy podatkowych, zyska dwie rzeczy:

  • mniej ryzyka błędów i kar,
  • więcej zaufania klientów, którzy widzą, że księgowy „wyprzedza” problemy.

Warto już teraz odpowiedzieć sobie na pytanie: czy nasze biuro jest gotowe na limity podatkowe 2026 r. – i czy korzystamy z narzędzi AI w takim stopniu, by uczynić z nich przewagę konkurencyjną, a nie tylko gadżet?

🇵🇱 Limity podatkowe 2026 a AI w księgowości - Poland | 3L3C